दफा ५४८
वस्तुको मूल्य चुक्ता गर्नु पर्ने
(१) करारमा अन्यथा व्यवस्था भएकोमा बाहेक देहायको कुनै अवस्थामा देहाय बमोजिम वस्तुको मूल्य चुक्ता गर्नु पर्नेछ :–
(क) क्रेताले आफूले खरिद गरेको वस्तुको मूल्य बिक्रेतालाई वस्तु खरिद गर्दाका बखत,
(ख) वस्तु हस्तान्तरण गर्दाका बखत ।
(२) उपदफा (१) बमोजिम वस्तुको मूल्य भुक्तानी गर्दा नगदमा गर्नु पर्नेछ ।
स्पष्टीकरणः: यस दफाको प्रयोजनको लागि “नगद” भन्नाले बैङ्क मार्फत्भुक्तानी हुने चेक, यात्रु चेक, प्रतिज्ञापत्र (प्रमिसरी नोट), विनिमयपत्र (बिल अफ एक्स्चेन्ज) प्रतीतपत्र (लेटर अफ क्रेडिट), बैङ्क ड्राफ्ट, क्रेडिट कार्ड, टेलिग्राफिक ट्रान्सफर समेत सम्झनु पर्छ ।
मुलुकी देवानी संहिता, २०७४
प्रारम्भिक
परिच्छेद - २
दफा ४: सामान्य रूपमा लागू हुने सिद्धान्त तथा व्यवस्थादफा ५: कानूनको अज्ञानता क्षम्य नहुनेदफा ६: सार्वजनिक हित विपरीत हुने गरी काम गर्न नपाउनेदफा ७: कानून विपरीतको काम अमान्य हुनेदफा ८: गल्ती गर्नेले क्षति व्यहोर्नु पर्नेदफा ९: अरूलाई दुःख दिने गरी काम गर्न नहुनेदफा १०: गल्तीको फाइदा लिन नपाउनेदफा ११: हित विपरीतको काम अमान्य हुनेदफा १२: व्यक्तित्वलाई स्वीकार गर्नु पर्नेदफा १३: असल छिमेकीपन कायम गर्नु पर्नेदफा १४: देवानी दायित्वबाट छुटकारा नपाउनेदफा १५: कानून विपरीतका प्रथा वा परम्परालाई मान्यता नदिइदफा १६: विदेशीको हकमा पनि लागू हुने
परिच्छेद - ३
दफा १७: कानूनको दृष्टिमा समान हुनेदफा १८: भेदभाव गर्न नपाइनेदफा १९: विशेष व्यवस्था भएकोमा भेदभाव गरेको नमानिनेदफा २०: स्वतन्त्रता र अधिकार हुनेदफा २१: गोपनीयताको अधिकार अतिक्रमण भएको मानिनेदफा २२: करार गर्न पाउनेदफा २३: कानून बमोजिम बाहेक कर लगाउन नपाइनेदफा २४: इच्छा विरुद्ध काममा लगाउन नपाइनेदफा २५: सम्पत्ति प्राप्ति, अधिग्रहण, लिलाम वा जफत नगरिनेदफा २६: उजुर गर्न सक्नेदफा २७: क्षतिपूर्ति भराई दिनेदफा २८: झुट्टा उजुरी दिएको देखिएमा क्षतिपूर्ति भराई दिनेदफा २९: हदम्याद
व्यक्ति सम्बन्धी कानून
परिच्छेद - १
दफा ३०: व्यक्तिको मान्यता पाउनेदफा ३१: नामको अधिकार हुनेदफा ३२: सक्षमता प्राप्त गर्नेदफा ३३: असक्षम मानिनेदफा ३४: अर्धसक्षम मानिनेदफा ३५: अदालतको निर्णय बमोजिम हुनेदफा ३६: शरीरको परीक्षण वा अङ्ग परिवर्तन गर्न, गराउन सक्नेदफा ३७: आफ्नो दाह संस्कार, काजकिरिया वा सदगतको विधि निर्धारण गर्न सक्नेदफा ३८: शव वा अङ्ग दान दिन सक्नेदफा ३९: बसोबासको ठेगाना मानिनेदफा ४०: मृत्यु भएको मानिनेदफा ४१: हदम्याद
परिच्छेद - २
दफा ४२: कानूनी व्यक्तिले सक्षमता प्राप्त गर्नेदफा ४३: संस्थापना भएपछि कानूनी सक्षमता प्राप्त गर्नेदफा ४४: कानूनी सक्षमता स्वतः प्राप्त गरेको मानिनेदफा ४५: कानूनी व्यक्ति रहने ठेगानादफा ४६: कानूनी व्यक्तिको व्यवस्थापन तथा सञ्चालनदफा ४७: कानूनी व्यक्तिको कार्य सम्पादनदफा ४८: कानूनी व्यक्ति गाभिएमा हक वा दायित्व सर्नेदफा ४९: कानूनी व्यक्ति प्रतिनिधि हुन सक्नेदफा ५०: स्वार्थ बाझिने भएमा निर्णयमा भाग लिन नहुनेदफा ५१: कानूनी व्यक्ति जिम्मेवार रहनेदफा ५२: सम्पत्ति वा दायित्व फछ्र्यौट गर्नु पर्नेदफा ५३: हदम्याद
परिच्छेद - ३
दफा ५४: दामासाही सम्बन्धी कारबाही प्रारम्भ गर्न सकिनेदफा ५५: दामासाही सम्बन्धी कारबाही गर्न निवेदन दिनु पर्नेदफा ५६: साहूलाई सूचना दिनेदफा ५७: ऋणीलाई सूचना दिनु पर्नेदफा ५८: दामासाहीको कारबाही प्रारम्भ गर्न आदेश दिनेदफा ५९: कारोबार स्वतः स्थगन वा वदर हुनेदफा ६०: ऋणको हिसाब मिलान गर्ने अवसर दिनु पर्नेदफा ६१: ऋण वा दायित्व भुक्तान गर्ने प्राथमिकताक्रमदफा ६२: बढी ऋण देखाउने साहूको ऋणले प्राथमिकता नपाउनेदफा ६३: सम्पत्ति छुट्याउनु पर्नेदफा ६४: जायजेथा लुकाउन नहुनेदफा ६५: दामासाहीमा परेको हैसियत अन्त्य हुनेदफा ६६: हदम्याद
पारिवारिक कानून
परिच्छेद - १
दफा ६७: विवाह भएको मानिनेदफा ६८: विवाह अनतिक्रम्य सामाजिक बन्धन हुनेदफा ६९: विवाह गर्ने स्वतन्त्रतादफा ७०: विवाह हुन सक्नेदफा ७१: विवाह गर्न, गराउन नहुनेदफा ७२: विवाह बदर हुनेदफा ७३: विवाह बदर गराउन सक्नेदफा ७४: शारीरिक सम्पर्कबाट शिशु जन्मेमा विवाह भएको मानिनेदफा ७५: जन्मिसकेको शिशुको कानून बमोजिमको हकमा असर नपर्नेदफा ७६: विवाह दर्ता गर्नु पर्नेदफा ७७: दर्ताद्वारा विवाह गर्न सक्नेदफा ७८: विवाह हुने वा नहुने निर्णय गर्नु पर्नेदफा ७९: सहमतिपत्र तयार गर्नु पर्नेदफा ८०: विवाह दर्ता सम्बन्धी व्यवस्थादफा ८१: विवाहित महिलाको थर प्रयोग सम्बन्धी व्यवस्थादफा ८२: वैवाहिक सम्बन्ध अन्त्य भएको मानिनेदफा ८३: पुनः विवाह गर्न सक्नेदफा ८४: हदम्याद
परिच्छेद - ३
दफा ९३: दुवैको मञ्जुरीले सम्बन्ध विच्छेद गर्न सक्नेदफा ९४: पतिले सम्बन्ध विच्छेद गर्न सक्नेदफा ९५: पत्नीले सम्बन्ध विच्छेद गर्न सक्नेदफा ९६: सम्बन्ध विच्छेदको लागि निवेदन दिनु पर्नेदफा ९७: पति पत्नीको मेलमिलाप गराउनु पर्नेदफा ९८: सम्बन्ध विच्छेद गरिदिनु पर्नेदफा ९९: सम्बन्ध विच्छेद गर्नु अघि अंशबण्डा गर्नु पर्नेदफा १००: एकमुष्ठ रकम वा खर्च भराई दिन सक्नेदफा १०१: खान लगाउने खर्च भराई दिन सक्नेदफा १०२: सहमति बमोजिम हुनेदफा १०३: अघिल्लो सन्तान वा पतिले सम्पत्ति पाउनेदफा १०४: हदम्याद
परिच्छेद - ४
दफा १०५: आमा, बाबुबाट मातृत्व वा पितृत्व निर्धारण हुनेदफा १०६: विवाहित पतिबाट शिशु जन्मिएको अनुमान गरिनेदफा १०७: पितृत्व इन्कार गर्न सक्नेदफा १०८: छोरा, छोरी वा पितृत्व दाबी गर्नु पर्नेदफा १०९: कृत्रिम गर्भाधानबाट जन्मिएको शिशुको पितृत्व बाबुको हुनेदफा ११०: अदालतबाट ठहरे बमोजिम हुनेदफा १११: नाम र थर पाउनेदफा ११२: आमा, बाबु, बाजे तथा बजैको नाम उल्लेख गर्न पाउनेदफा ११३: छोरा, छोरीको जन्म दर्ता गर्नु पर्नेदफा ११४: हेरचाह र स्याहार सम्भार गर्नु पर्नेदफा ११५: आमा वा बाबुको जिम्मामा रहनेदफा ११६: आवश्यक हेरचाह र स्याहार सम्भार गर्नु पर्नेदफा ११७: भेटघाटको सुविधा पाउनेदफा ११८: छोरा छोरीको अधिकार कायमै रहनेदफा ११९: सहमति बिना भिन्न बस्न नहुनेदफा १२०: नाबालकले श्रमिकको रूपमा काम गर्न नहुनेदफा १२१: नाबालक राख्ने बाबु, आमाको निर्णय बमोजिम हुनेदफा १२२: आमा बाबुलाई आदर, सम्मान र हेरचाह गर्नु पर्नेदफा १२३: हदम्याद
परिच्छेद - ५
दफा १२४: आमा बाबुको सुपरीवेक्षण र नियन्त्रण रहनेदफा १२५: मातृक तथा पैत्रिक अख्तियारी संयुक्त रूपमा प्रयोग गर्नु पर्नेदफा १२६: मातृक तथा पैत्रिक अख्तियारी प्रयोग गर्ने व्यक्तिको अधिकार, जिम्मेवारी र कर्तव्यदफा १२७: भेदभाव गर्न नहुनेदफा १२८: विशेष हेरचाह गर्नु पर्नेदफा १२९: आचरण तथा बानी व्यवहारमा सुधार गराउन सक्नेदफा १३०: अधिकार प्रयोग गर्न अख्तियारी दिएको मानिनेदफा १३१: संरक्षक वा माथवरले पनि मातृक तथा पैत्रिक अख्तियारी प्रयोग गर्न सक्नेदफा १३२: मातृक तथा पैत्रिक अख्तियारीमा रोक लगाउन सक्नेदफा १३३: मातृक तथा पैत्रिक अख्तियारी अन्त्य हुनेदफा १३४: हदम्याद
परिच्छेद - ६
दफा १३५: संरक्षक मानिनेदफा १३६: संरक्षकको प्राथमिकताक्रमदफा १३७: अन्य व्यक्ति संरक्षक मानिनेदफा १३८: संस्था संरक्षक भएको मानिनेदफा १३९: अदालतले संरक्षक नियुक्त गर्न सक्नेदफा १४०: सुपरीवेक्षक तोक्न सक्नेदफा १४१: संरक्षक हुन नसक्नेः देहायका व्यक्तिहरू संरक्षक हुन सक्ने छैनन्दफा १४२: असक्षम वा अर्धसक्षम व्यक्तिको पालनपोषण तथा हेरविचारदफा १४३: सम्पत्तिको रेखदेख, संरक्षण तथा उचित व्यवस्थापन गर्नु पर्नेदफा १४४: हिसाब किताब दुरुस्त राख्नु पर्नेदफा १४५: कानूनी कारबाही चलाउन वा मुद्दाको प्रतिरक्षा गर्न सक्नेदफा १४६: असक्षम वा अर्धसक्षम व्यक्तिको तर्फबाट काम गर्न सक्नेदफा १४७: शर्त बमोजिम मात्र काम गर्न सक्नेदफा १४८: संरक्षकत्वको समाप्तिदफा १४९: हकवालामा संरक्षकत्व नसर्नेदफा १५०: खर्च भराई लिन सक्नेदफा १५१: हानि, नोक्सानीको रकम भराई लिन सक्नेदफा १५२: हदम्याद
परिच्छेद - ७
दफा १५३: नाबालकको माथवर हुनेदफा १५४: होस ठेगानमा नरहेको व्यक्तिको माथवर हुनेदफा १५५: नाबालकको माथवर आमा हुन सक्नेदफा १५६: सङ्गठित संस्था माथवर हुनेदफा १५७: अदालतले माथवर नियुक्त गर्न सक्नेदफा १५८: माथवरको योग्यतादफा १५९: माथवरले सम्पत्ति जिम्मा लिनु पर्नेदफा १६०: सम्पत्ति प्रयोग गर्न सक्नेदफा १६१: अदालतको अनुमतिले अचल सम्पत्ति खर्च गर्न सक्नेदफा १६२: विवेकपूर्ण र होसियारीपूर्वक सम्पत्तिको रेखदेख र संरक्षण गर्नु पर्नेदफा १६३: हक हस्तान्तरण स्वतः बदर हुनेदफा १६४: माथवरी स्वतः अन्त्य हुनेदफा १६५: सम्पत्ति जिम्मा दिन सक्नेदफा १६६: अदालतबाट प्रमाणित गराउनु पर्नदफा १६७: अन्य व्यवस्था लागू हुनेदफा १६८: हदम्याद
परिच्छेद - ८
दफा १६९: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री मानिनेदफा १७०: बालबालिकाको सर्वोत्तम हित हुने गरी धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री राख्नु पर्नेदफा १७१: छोरा छोरी हुनेले धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री राख्न नपाउनेदफा १७२: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री राख्न सक्नेदफा १७३: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्रीको रूपमा लिन दिन नहुनेदफा १७४: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री हुने र राख्नेको उमेरको फरकदफा १७५: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री राख्दा सहमति लिनु पर्नेदफा १७६: दम्पतिबाटै धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री राखेको मानिनेदफा १७७: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री राख्दाको कार्यविधिदफा १७८: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्रीको हक तथा अधिकारदफा १७९: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्रीको थरदफा १८०: बाबु आमाको अंशमा दाबी गर्न नपाउनेदफा १८१: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री राख्ने व्यक्तिको दायित्वदफा १८२: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्रीको दायित्वदफा १८३: भेटघाट तथा पत्राचारको सुविधा दिनु पर्नेदफा १८४: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री बदर हुनेदफा १८५: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री बदर गराउन सक्नेदफा १८६: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्रीको अन्त्यदफा १८७: हदम्याद
परिच्छेद - ९
दफा १८८: अन्तरदेशीय रूपमा धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री स्वीकार गरेको मानिनेदफा १८९: अनुमति नलिई धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री राख्न नपाउनेदफा १९०: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री दिँदा बालबालिकाको सर्वाेत्तम हित सुनिश्चित गर्नु पर्नेदफा १९१: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्रीको रूपमा दिन सकिने बालबालिकादफा १९२: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री लिन सक्ने विदेशीदफा १९३: अन्तरदेशीय धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री बोर्ड सम्बन्धी व्यवस्थादफा १९४: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री ग्रहण गर्न निवेदन दिनु पर्नेदफा १९५: छनौट समिति सम्बन्धी व्यवस्थादफा १९६: नाबालक लिने व्यक्ति तथा बालबालिका छनौट गरी सिफारिस गर्नु पर्नेदफा १९७: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री ग्रहण गर्न अनुमति दिनेदफा १९८: विशेष हेरचाहको आवश्यकता भएका नाबालकको लागि परिवारको छनौट सम्बन्धी विशेष व्यवस्थादफा १९९: धर्मपुत्र, धर्मपुत्रीको रूपमा ग्रहण गर्न दिने सम्बन्धी विशेष व्यवस्थादफा २००: विवरण पठाउनु पर्नेदफा २०१: अनुगमन गर्नेदफा २०२: मुद्दा दायर गर्न सक्नेदफा २०३: ऐन संहिताको व्यवस्था लागू हुनेदफा २०४: हदम्याद
परिच्छेद - १०
दफा २०५: अंशियार मानिनेदफा २०६: अंशको समान हकदार हुनेदफा २०७: वैवाहिक सम्बन्ध अन्त्य भएका दम्पतिबाट जन्मेका छोरा, छोरीले अंश पाउनेदफा २०८: आमाबाट अंश पाउनेदफा २०९: बाबु वा पतिको भागबाट अंश पाउनेदफा २१०: पछिल्लो पत्नी वा सन्तानले पति वा बाबुको भागबाट अंश पाउनेदफा २११: अंश लिन सक्नेदफा २१२: जहिलेसुकै भिन्न हुन सक्नेदफा २१३: पति वा पत्नीले अंश लिई भिन्न हुन सक्नेदफा २१४: विधवाले अंश लिई भिन्न हुन सक्नेदफा २१५: अंश छोडपत्र गर्न सक्नेदफा २१६: अंशबण्डा गर्नु पर्नेदफा २१७: अंशबण्डाको लिखतमा खुलाउनु पर्ने कुराहरूदफा २१८: अंशबण्डाको लिखत पारित गर्नु पर्नेदफा २१९: अंशबण्डा नगरी सम्पत्ति दिन नपाउनेदफा २२०: सम्पत्तिको फाँटबारी खुलाई नालिस गर्नु पर्नेदफा २२१: फाँटबारीमा खुलाउनु पर्नेदफा २२२: फाँटबारी लिई अंशबण्डा गरी दिनु पर्नेदफा २२३: प्राप्त फाँटवारीको आधारमा अंशबण्डा गरिदिनु पर्नेदफा २२४: ताला खोली सम्पत्तिको फाँटबारी लिन सक्नेदफा २२५: फाँटवारी ल्याएका बखत अंशबण्डा गरी दिनेदफा २२६: सम्पत्ति लुकाउन छिपाउन नपाउनेदफा २२७: अंश शोधभर्ना गर्नु पर्नेदफा २२८: अंश सट्टा पट्टा गर्न नपाउनेदफा २२९: धितोबन्धकमा राखेको सम्पत्तिको अंशबण्डा गर्नेदफा २३०: अंशबण्डा नभएसम्म सम्पत्ति वा आयस्ता रोक्का राख्न सक्नेदफा २३१: बाटो वा निकासको व्यवस्था हुने गरी बण्डा गर्नु पर्नेदफा २३२: साहूको मञ्जुरी नलिई अंश बण्डामा ऋणी तोक्न नहुनेदफा २३३: अंश नपाउनेले नालिस गरेमा क्षतिपूर्ति दिनु पर्नेदफा २३४: अंश, रकम वा खर्च भराई दिन सक्नेदफा २३५: हदम्याददफा २३६: अंश भएको मानिने
परिच्छेद - ११
दफा २३७: अपुताली परेको मानिनेदफा २३८: हकवालाले अपुताली पाउनेदफा २३९: अपुताली पाउने हकवालाको प्राथमिकताक्रमदफा २४०: टाढाको हकवालाले अपुताली पाउनेदफा २४१: स्याहारसम्भार गर्ने हकवालाले अपुताली पाउनेदफा २४२: भिन्न भएको हकवालाले अपुताली पाउनेदफा २४३: स्याहार सम्भार गर्ने व्यक्तिले अपुताली पाउनेदफा २४४: अपुताली स्वीकार गर्न कर नलाग्नेदफा २४५: अपुताली नपाउनेदफा २४६: अपुताली पाउने व्यक्तिको दायित्व तथा अधिकारदफा २४७: साहूले ऋण भराई लिन सक्नेदफा २४८: अपुतालीको सम्पत्ति स्थानीय तहको हुनेदफा २४९: नेपालभित्र मृत्यु भएको विदेशीको सम्पत्तिको अपुतालीदफा २५०: हदम्याद
सम्पत्ति सम्बन्धि कानून
परिच्छेद - १
दफा २५१: सम्पत्ति मानिनेदफा २५२: सम्पत्ति चल वा अचलको रूपमा रहेको मानिनेदफा २५३: अचल सम्पत्ति मानिनेदफा २५४: चल सम्पत्ति मानिनेदफा २५५: स्वामित्वको आधारमा सम्पत्तिको वर्गीकरणदफा २५६: निजी सम्पत्ति मानिनेदफा २५७: सगोलको सम्पत्ति मानिनेदफा २५८: संयुक्त सम्पत्ति मानिनेदफा २५९: सीमानामा रहेको रुख, विरुवा वा वस्तु संयुक्त सम्पत्ति मानिनेदफा २६०: संयुक्त सम्पत्तिको व्यवस्थापन, संरक्षण तथा मर्मत सम्भारदफा २६१: सहमति बिना संयुक्त सम्पत्ति फेरबदल गर्न नसकिनेदफा २६२: संयुक्त सम्पत्तिको कुनै स्वामित्ववालाले कानूनी कारबाही वा प्रतिरक्षा गर्न सक्नेदफा २६३: संयुक्त सम्पत्तिबाट आफ्नो भाग छुट्याई लिन सक्नेदफा २६४: सामुदायिक, सार्वजनिक, सरकारी तथा गुठीको सम्पत्ति सम्बन्धी व्यवस्थादफा २६५: हदम्याद
परिच्छेद - २
दफा २६६: स्वामित्व रहेको मानिनेदफा २६७: स्वामित्ववालाको अधिकार हुनेदफा २६८: भोगाधिकार रहेको मानिनेदफा २६९: भोगाधिकार प्राप्त गर्न सकिने अवस्थादफा २७०: भोगाधिकार प्राप्त गर्न सक्ने व्यक्तिदफा २७१: भोगाधिकारवालाको अधिकारदफा २७२: भोगाधिकार समाप्त हुने अवस्थादफा २७३: प्रतिकूल भोगाधिकार रहेको मानिनेदफा २७४: क्षतिपूर्ति तिर्नु पर्नेदफा २७५: हदम्याद
परिच्छेद - ३
दफा २७६: अन्य व्यक्तिको सम्पत्ति उपभोग, बिगार्न वा प्राप्त गर्न नपाउनेदफा २७७: सम्पत्ति अनतिक्रम्य हुनेदफा २७८: सुरक्षात्मक उपाय अपनाउनु पर्नेदफा २७९: सहमति नलिई अर्काको जग्गामा घर बनाउन नहुनेदफा २८०: झ्याल राख्दा जग्गा छा्ेड्नु पर्नेदफा २८१: घर वा बलेसीको पानी झार्न नपाउनेदफा २८२: सँघियारको जग्गासँग जोडी सेफ्टी ट्याङ्की बनाउन नहुनेदफा २८३: इनार वा कुवा खन्दा जग्गा छोड्नु पर्नेदफा २८४: असर पर्ने गरी रुख बिरुवा लगाउन नहुनेदफा २८५: क्षतिपूर्ति भराई लिन सक्नेदफा २८६: हदम्याद
परिच्छेद - ४
दफा २८७: अर्काको जग्गा भोगचलन गर्न नहुनेदफा २८८: कुलो बनाउन दिनु पर्नेदफा २८९: नदी वा खोलाको सबै पानी प्रयोग गर्न नसक्नेदफा २९०: सिंचित खेतलाई असर पर्ने गरी नयाँ कुलो बनाउन नसक्नेदफा २९१: कुलोको पानीको उपयोग र बाँडफाँटदफा २९२: सहमति बिना कुलो बदल्न नहुनेदफा २९३: कुलोमा श्रम वा खर्च नगर्नेले पानी उपयोग गर्न नपाउनेदफा २९४: आपसी सहमति बमोजिम कुलो बनाउन वा पानी उपयोग गर्न सकिनेदफा २९५: खोलाको साँधको जग्गा आवाद गर्नेदफा २९६: दर्ता गर्न नहुनेदफा २९७: नामसारी दाखिल खारेज गर्नु पर्नेदफा २९८: हदम्याद
परिच्छेद - ५
दफा २९९: सरकारी सम्पत्ति मानिनेदफा ३००: सार्वजनिक सम्पत्ति मानिनेदफा ३०१: सामुदायिक सम्पत्ति मानिनेदफा ३०२: विवरण अद्यावधिक राख्नु पर्नेदफा ३०३: जग्गाधनी दर्ता प्रमाणपूर्जा उपलब्ध गराउनु पर्नेदफा ३०४: सरकारी, सार्वजनिक वा सामुदायिक सम्पत्ति संरक्षण गर्ने दायित्वदफा ३०५: सरकारी, सार्वजनिक वा सामुदायिक सम्पत्ति आफ्नो नाममा दर्ता गर्न नहुनेदफा ३०६: सरकारी, सार्वजनिक तथा सामुदायिक जग्गा कब्जा वा आवाद गर्न नहुनेदफा ३०७: संरचना बनाउन नहुनेदफा ३०८: सरकारी सम्पत्ति हस्तान्तरण गर्न सक्नेदफा ३०९: सामुदायिक सम्पत्ति सार्वजनिक सम्पत्तिमा परिणत हुन सक्नेदफा ३१०: उजुरी गर्नेलाई पुरस्कार दिनेदफा ३११: कारबाही हुनेदफा ३१२: मुद्दा दायर गर्न वा निवेदन वा पुनरावेदन गर्न सरकारी वकिललाई अधिकार हुनेदफा ३१३: हदम्याद
परिच्छेद - ६
दफा ३१४: गुठी स्थापना भएको मानिनेदफा ३१५: गुठी सार्वजनिक वा निजी हुन सक्नेदफा ३१६: गुठी स्थापना गर्न निवेदन दिनु पर्नेदफा ३१७: संस्थापनापत्रमा खुलाउनु पर्ने विवरणगुठीको संस्थापनापत्रमा देहायका विवरण खुलाउनु पर्नेछ :दफा ३१८: गुठी दर्ता गर्नु पर्नेदफा ३१९: गुठी दर्ता गर्न इन्कार गर्न सकिनेदफा ३२०: गुठी संस्थापना गर्न सम्पत्ति हस्तान्तरण गर्नु पर्नेदफा ३२१: सम्पत्ति हस्तान्तरण नभएमा गुठी भङ्ग हुनेदफा ३२२: गुठी सम्पत्तिको सञ्चालन र व्यवस्थापन संस्थापनापत्र बमोजिम हुनेदफा ३२३: गुठी सम्पत्ति उपयुक्त ढङ्गबाट सञ्चालन र व्यवस्थापन गर्नु पर्नेदफा ३२४: गुठी सञ्चालक नियुक्त गर्नु पर्नेदफा ३२५: गुठी सञ्चालकको अयोग्यतादफा ३२६: गुठी सञ्चालकको सङ्ख्यादफा ३२७: सङ्गठित संस्था गुठी सञ्चालक हुन सक्नेदफा ३२८: गुठी सञ्चालकको पद रिक्त सम्बन्धी व्यवस्थादफा ३२९: गुठी सञ्चालकको उत्तराधिकारको क्रम तोक्नु पर्नेदफा ३३०: विशेष परिस्थितिमा गुठी सञ्चालकको दायित्व निर्वाह गर्नु पर्नेदफा ३३१: सर्वसम्मत निर्णयद्वारा गुठी सञ्चालन गर्नु पर्नेदफा ३३२: गुठीको उद्देश्य कार्यान्वयन गर्नेदफा ३३३: गुठीको सम्पत्तिको अभिलेख राख्नु पर्नेदफा ३३४: गुठी सम्पत्तिको संरक्षणदफा ३३५: हितग्राहीको हित प्रतिकूल हुने गरी गुठी सम्पत्तिको भोगचलन गर्न नहुनेदफा ३३६: गुठी सम्पत्ति नोक्सानी हुनबाट रोक्नु पर्नेदफा ३३७: गुठीको लेखा राख्नु पर्नेदफा ३३८: गुठीको उल्लङ्घनदफा ३३९: गुठी सम्पत्तिको लिखत गुठी सञ्चालकसँग रहनेदफा ३४०: गुठी सम्पत्तिबाट शोधभर्ना लिन पाउनेदफा ३४१: अन्य अधिकार, कर्तव्य र दायित्व गुठी सञ्चालकमा रहेको मानिनेदफा ३४२: गुठी सञ्चालकले गर्न नहुनेदफा ३४३: गुठी सम्पत्ति हस्तान्तरण गर्न निर्देशन दिनेदफा ३४४: गुठी सम्पत्तिको लाभ त्याग गर्न सक्नेदफा ३४५: गुठी सम्पत्तिको स्वामित्व कायम गर्नु पर्नेदफा ३४६: गुठीको उद्देश्यमा हेरफेर हुन सक्नेदफा ३४७: गुठी सम्पत्ति गणना नहुनेदफा ३४८: गुठी बदर भएमा त्यसको परिणामदफा ३४९: पुनरावेदन गर्न सक्नेदफा ३५०: अन्य गुठी सम्बन्धी व्यवस्थादफा ३५१: हदम्याद
परिच्छेद - ७
दफा ३५२: फलोपभोग (युजुफ्रुक्ट) को व्यवस्था भएको मानिनेदफा ३५३: फलोपभोग प्रभावकारी हुनेदफा ३५४: लिखत गर्नु पर्नेदफा ३५५: फलोपभोगीले आफ्नै सम्पत्ति सरह प्रयोग गर्न पाउनेदफा ३५६: फलोपभोगीले प्रयोग गर्न नसक्ने सम्पत्तिदफा ३५७: स्वीकृति बिना सम्पत्तिको संरचना हेरफेर गर्न नपाउनेदफा ३५८: फलोपभोग अन्तर्गतको सम्पत्ति बहाल, लिज वा बन्धकीमा दिन सक्नेदफा ३५९: फलोपभोग अन्तर्गतको सम्पत्ति मर्मत सम्भार तथा हेरविचार गर्नु पर्नेदफा ३६०: फलोपभोग अन्तर्गत प्राप्त सम्पत्तिको हानि, नोक्सानी गर्न नहुनेदफा ३६१: कर वा शुल्क फलोपभोगीले व्यहोर्नु पर्नेदफा ३६२: कसैले दाबी वा खिचोला गरेमा स्वामित्ववालालाई जानकारी दिनु पर्नेदफा ३६३: फलोपभोगको व्यवस्था बहाल रहने अवधिदफा ३६४: फलोपभोगको व्यवस्था रद्द गर्न सक्नेदफा ३६५: फलोपभोगीले सम्पत्ति फिर्ता गर्न सक्नेदफा ३६६: फलोपभोगको व्यवस्था अन्त्य भएको मानिनेदफा ३६७: हदम्याद
परिच्छेद - ८
दफा ३६८: सुविधाभार (सर्भिच्यूडस्) को व्यवस्था भएको मानिनेदफा ३६९: सुविधाभारको व्यवस्था प्रयोग गर्न दिनु पर्नेदफा ३७०: अचल सम्पत्तिको हस्तान्तरणबाट सुविधाभारको व्यवस्थामा प्रतिकूल असर नपर्नेदफा ३७१: भोगचलन वा प्रयोग गर्न दिनु पर्नेदफा ३७२: विपद् परेको बखत छिमेकीको घर वा जग्गा प्रयोग गर्न सकिनेदफा ३७३: बाटोको सुविधाभार प्राप्त गर्नेदफा ३७४: बाटो वा निकासको व्यवस्था नगरी घर वा जग्गा हस्तान्तरण गर्न नहुनेदफा ३७५: आधारभूत सेवा विस्तार गर्न पाउनेदफा ३७६: नदी वा खोला वा नदी वा खोलाको किनार प्रयोग गर्न सक्नेदफा ३७७: निकास मार्ग प्रयोग गर्न पाउनेदफा ३७८: प्राकृतिक रूपमा रहेको पानीको बहाव रोक्न नहुनेदफा ३७९: खोला, नदी वा पोखरीको पानी प्रयोग गर्न सक्नेदफा ३८०: खेती गर्नको लागि बाटो वा निकास दिनु पर्नेदफा ३८१: क्षतिपूर्ति उपलब्ध गराउनु पर्नेदफा ३८२: हदम्याद
परिच्छेद - ९
दफा ३८३: बहालमा दिएको मानिनेदफा ३८४: असुरक्षित घर बहालमा दिन, लिन नहुनेदफा ३८५: घर बहालको अवधिदफा ३८६: बहालमा दिँदा सम्झौता गर्नु पर्नेदफा ३८७: घरको विवरण दिनु पर्नेदफा ३८८: मालसामान वा वस्तुको विवरण तयार गर्नु पर्नेदफा ३८९: घरधनीको दायित्वदफा ३९०: बहालमा लिने व्यक्तिको दायित्वदफा ३९१: बहाल बुझाउने तरिका र प्रक्रियादफा ३९२: कर तथा अन्य दस्तुर बुझाउने दायित्वदफा ३९३: घरको बीमा गराउनु पर्नेदफा ३९४: बहालमा लिएको घरको मर्मत तथा सम्भारदफा ३९५: बहालमा लिएको घर अर्को व्यक्तिलाई बहालमा दिन सक्नेदफा ३९६: स्वीकृति बिना संरचना हेरफेर गर्न नहुनेदफा ३९७: सम्झौता विपरीत घर प्रयोग गर्न नहुनेदफा ३९८: सम्झौता हेरफेर गर्न सक्नेदफा ३९९: निरीक्षण गर्न सक्नेदफा ४००: बहालमा लिएको घर छाड्न सक्नेदफा ४०१: बहालमा लिने व्यक्तिलाई हटाउन सक्नेदफा ४०२: घर बहालको सम्झौता समाप्त भएको मानिनेदफा ४०३: मालसामान वा वस्तु दुरुस्त बुझाउनु पर्नेदफा ४०४: घर खाली गराउन सक्नेदफा ४०५: हदम्याद
परिच्छेद - ११
दफा ४१३: सम्पत्ति हस्तान्तरण भएको मानिनेदफा ४१४: सम्पत्ति हस्तान्तरण गर्न सक्नेदफा ४१५: संरक्षक वा माथवरले सम्पत्ति बिक्री गर्न सक्नेदफा ४१६: सम्पत्ति पाउने व्यक्तिको स्वामित्व हुनेदफा ४१७: निजी सम्पत्ति हस्तान्तरण गर्न सक्नेदफा ४१८: संयुक्त सम्पत्ति बिक्री गरी हस्तान्तरण गर्न सकिनेदफा ४१९: मञ्जुरी नलिई सगोलको सम्पत्ति हस्तान्तरण गर्न नपाउनेदफा ४२०: घर व्यवहारको लागि सगोलको सम्पत्ति बिक्री गर्न सक्नेदफा ४२१: अर्काको सम्पत्ति हस्तान्तरण गर्न नहुनेदफा ४२२: दोहोरो पारी सम्पत्ति हस्तान्तरण गर्न नहुनेदफा ४२३: संरक्षक वा माथवरले दान वा बकस दिन नसक्नेदफा ४२४: सम्पत्ति भोग गर्न नपाए रकम वा क्षतिपूर्ति पाउनेदफा ४२५: वारेसले सम्पत्ति हक हस्तान्तरण गर्न सक्नेदफा ४२६: सङ्गठित संस्थाले सम्पत्ति लिँदा वा दिँदा पूरा गर्नु पर्ने कार्यविधिदफा ४२७: अन्य व्यक्तिले सम्पत्ति खरिद वा प्राप्त गरिदिन सक्नेदफा ४२८: असक्षम वा अर्धसक्षम व्यक्तिको नाममा सम्पत्ति खरिद वा प्राप्त गर्न सक्नेदफा ४२९: शेषपछि हक हुने गरी हस्तान्तरण गरेको सम्पत्तिको दाखिल खारेजदफा ४३०: बिग्रेको, नासेको वा कमसल भएको दाबी गर्न नपाउनेदफा ४३१: सम्पत्ति सट्टापट्टा गर्न सक्नेदफा ४३२: विदेशीलाई अचल सम्पत्ति हस्तान्तरण गर्न नपाइनेदफा ४३३: विदेशीलाई अंश वा अपुताली प्राप्त भएमा हस्तान्तरण गर्नु पर्नेदफा ४३४: हदम्याद
परिच्छेद - १२
दफा ४३५: बन्धकीमा दिएको मानिनेदफा ४३६: लिखत गर्नु पर्नेदफा ४३७: बन्धकी लिएको सम्पत्ति भोगचलन गर्नु पर्नेदफा ४३८: बन्धकीमा दिएको सम्पत्तिको भोगाधिकार हस्तान्तरण भएको मानिनेदफा ४३९: आफ्नो सम्पत्ति सरह भोग गर्न पाउनेदफा ४४०: बन्धकीमा लिएको सम्पत्तिको मनासिब हेरविचार गर्नु पर्नेदफा ४४१: ब्याज, शुल्क वा दस्तुर लिन नपाउनेदफा ४४२: भोगबन्धकीको सम्पत्ति भोगचलन गर्ने अवधिदफा ४४३: दृष्टिबन्धकीको भाखाको अधिकतम अवधिदफा ४४४: बन्धकीमा दिएको सम्पत्ति जुनसुकै बखत फिर्ता लिन सक्नेदफा ४४५: बन्धकीमा लिएको सम्पत्ति लखबन्धकी दिन सक्नेदफा ४४६: सम्पत्तिको प्रतिफल वा लाभ बन्धकीमा दिन सक्नेदफा ४४७: असामीको तर्फबाट अर्को व्यक्तिले आफ्नो सम्पत्ति बन्धकी दिन सक्नेदफा ४४८: बन्धकी दिएको सम्पत्ति अविभाज्य हुनेदफा ४४९: बन्धकीमा दिएको सम्पत्ति हानि, नोक्सानी भएमा साहू जवाफदेही हुनेदफा ४५०: बन्धकीको सम्पत्तिमा हैरानी गर्न नहुनेदफा ४५१: विदेशीलाई बन्धकी दिन नसकिनेदफा ४५२: दोहोरो बन्धकी दिन वा हस्तान्तरण गर्न नसकिनेदफा ४५३: हदम्याद
परिच्छेद - १३
दफा ४५४: हकसफा गरेको मानिनेदफा ४५५: हकवालाले हकसफा गरी लिन सक्नेदफा ४५६: मोहीले हकसफा गरी लिन सक्नेदफा ४५७: बिक्री गरेको घर हकसफा गरी लिन सक्नेदफा ४५८: दान वा बकसमा दिएको घर हक सफा गर्न पाउनेदफा ४५९: हकसफा गर्न नपाउनेदफा ४६०: हकसफा गर्दाको कार्यविधिदफा ४६१: हकसफा भएकोमा अभिलेख अद्यावधिक गर्नु पर्नेदफा ४६२: हदम्याद
परिच्छेद - १४
दफा ४६३: लिखत पारित भएको मानिनेदफा ४६४: पारित गराउनु पर्ने लिखतदफा ४६५: अन्य लिखत पारित गर्न सक्नेदफा ४६६: डोरमार्फत लिखत पारित हुन सक्नेदफा ४६७: अन्य जिल्लाबाट लिखत पारित गराउन सक्नेदफा ४६८: लिखत पारित गर्दा दस्तुर लाग्नेदफा ४६९: दस्तुर बुझाउनु पर्ने दायित्वदफा ४७०: रकम बुझाउने सम्बन्धी व्यवस्थादफा ४७१: दाखिल, खारेज तथा नामसारी गर्नु पर्नेदफा ४७२: अघिल्लो मितिमा पारित भएको लिखत मान्य हुनेदफा ४७३: हदम्याद
परिच्छेद - १५
दफा ४७४: लेनदेन भएको मानिनेदफा ४७५: ऋण लिए सरह मानिनेदफा ४७६: लिखत नगरी लेनदेन गर्न नहुनेदफा ४७७: लिखतमा खुलाउनु पर्ने कुराहरूदफा ४७८: साहूले ऋणीसँग ब्याज लिन पाउनेदफा ४७९: साहूले ऋणीबाट ब्याज लिन नपाउनेदफा ४८०: ब्याजको ब्याज नपाउनेदफा ४८१: साँवाभन्दा बढी ब्याज लिन नपाउनेदफा ४८२: साँवा, ब्याज लिँदा दिँदा रीत पु¥याउनु पर्नेदफा ४८३: रकम भराएको मितिसम्मको ब्याज पाउनेदफा ४८४: घरसारमा भएको लिखतको अवधिदफा ४८५: असक्षम तथा अर्धसक्षम व्यक्तिसँग गरेको लेनदेनले मान्यता नपाउनेदफा ४८६: सगोलको सम्पत्तिबाट रकम भराई लिन नपाउनेदफा ४८७: मञ्जुरी नलिई चल सम्पत्ति सट्टा पट्टा गर्न नहुनेदफा ४८८: लेनदेन गरेको देखिएमा रकम भराई दिनेदफा ४८९: घरसारको लिखत हराए वा काबू बाहिरको परिस्थिति परेमा गर्नेदफा ४९०: लेनदेन गरेको वस्तु कच्चा भएमा फिर्ता गर्नु पर्नेदफा ४९१: यथास्थितिमा वस्तु फिर्ता गर्नु पर्नेदफा ४९२: हदम्याद
करार तथा अन्य दायित्व सम्बन्धी व्यवस्था
परिच्छेद - १
दफा ४९३: दायित्व सृजना हुनेदफा ४९४: दायित्व सृजना हुने अवस्थादफा ४९५: दायित्व पूरा गर्नु पर्नेदफा ४९६: निर्धारित समयमा दायित्व पूरा गर्नु पर्नेदफा ४९७: प्रत्येक व्यक्तिले दायित्व पूरा गर्नु पर्नेदफा ४९८: दायित्व विभाजन हुन सक्नेदफा ४९९: असल नियतले दायित्व पूरा गर्नु पर्नेदफा ५००: दायित्व पूरा नगरेमा क्षतिपूर्ति व्यहोर्नु पर्नेदफा ५०१: कानून प्रतिकूलको दायित्व पूरा गर्न नपर्नेदफा ५०२: असम्भव दायित्व पूरा गर्न नपर्नेदफा ५०३: हदम्याद
परिच्छेद - २
दफा ५०४: करार भएको मानिनेदफा ५०५: कानून बमोजिम कार्यान्वयन हुने करारदफा ५०६: करार गर्न सक्षम व्यक्तिदफा ५०७: पक्षहरू स्वायत्त हुनेदफा ५०८: प्रस्ताव र स्वीकृति पूरा भएको मानिनेदफा ५०९: प्रस्ताव वा स्वीकृति रद्द गर्न सकिनेदफा ५१०: प्रस्ताव रद्द भएको मानिनेदफा ५११: सर्वसाधारण समक्ष राखिएको प्रस्ताव बमोजिमको करारदफा ५१२: करार भएको ठाउँदफा ५१३: सांयोगिक करारदफा ५१४: करारका सामान्य व्यवस्था लागू हुनेदफा ५१५: करारको व्याख्यादफा ५१६: हदम्याद
परिच्छेद - ४
दफा ५२१: करार बमोजिमको दायित्व पूरा गर्नु पर्नेदफा ५२२: करारको पारस्परिक परिपालनादफा ५२३: करार पूरा गर्नु पर्ने समय र तरिकादफा ५२४: करार पूरा गर्ने ठाउँदफा ५२५: करारको परिपालना विलम्ब भएको मानिनेदफा ५२६: समय करारको सारतत्व भएको मानिनेदफा ५२७: करार पूरा गर्नु नपर्ने अवस्थादफा ५२८: करार अन्तर्गतको हक र दायित्व सर्नेदफा ५२९: करार परिपालना गर्ने पक्षदफा ५३०: करारको परिपालना गराउने अधिकार पक्षलाई मात्र हुनेदफा ५३१: परिस्थितिमा आधारभूत परिवर्तन भएमा करार परिपालना गर्नु नपर्नेदफा ५३२: सुविधा दिनु पर्नेदफा ५३३: करारको निलम्बन वा हेरफेर हुन सक्नेदफा ५३४: हदम्याद
परिच्छेद - ५
दफा ५३५: करार उल्लङ्घन गरेको मानिनेदफा ५३६: करार रद्द गर्ने अख्तियारीको अविभाज्य प्रकृतिदफा ५३७: करार उल्लङ्घन भएमा त्यसको क्षतिपूर्तिदफा ५३८: करार रद्द वा बदर भएमा त्यसको परिणामदफा ५३९: करारको परिपालनाको अनुपातमा रकम भराउनेदफा ५४०: करारको यथावत परिपालनादफा ५४१: अदालतले आदेश दिन सक्नेदफा ५४२: क्षतिपूर्ति मौद्रिक मूल्यमा यकिन गर्नु पर्नेदफा ५४३: अदालतले विचार गर्न सक्नेदफा ५४४: हदम्याद
परिच्छेद - ६
दफा ५४५: वस्तु बिक्री सम्बन्धी करार भएको मानिनेदफा ५४६: वस्तु बिक्री सम्बन्धी करार बदर हुनेदफा ५४७: वस्तुको मूल्य निर्धारण गर्नेदफा ५४८: वस्तुको मूल्य चुक्ता गर्नु पर्नेदफा ५४९: वस्तुको विवरणदफा ५५०: बिक्री गरिने वस्तुमा हक भएको मानिनेदफा ५५१: वस्तु गुणस्तरयुक्त रहेको मानिनेदफा ५५२: फरक गुणस्तरयुक्त वस्तु स्वीकार वा इन्कार गर्न सक्नेदफा ५५३: नमूना हेरी बिक्री हुने करार मानिनेदफा ५५४: वस्तुको स्वामित्व हस्तान्तरण सम्बन्धी व्यवस्थादफा ५५५: जोखिम व्यहोर्नु पर्नेदफा ५५६: वस्तु यकीन गर्ने क्रेताको अधिकारदफा ५५७: वस्तु बुझिलिएको मानिनेः देहायको कुनै अवस्थामा क्रेताले वस्तु बुझिलिएको मानिनेछः–दफा ५५८: वस्तु हस्तान्तरण गर्नु पर्ने समयदफा ५५९: बिक्री गरिएको वस्तु सम्बन्धी कागजात बुझाउनु पर्नेदफा ५६०: करार गरिएको भन्दा फरक परिमाणमा वस्तु बुझाउन नहुनेदफा ५६१: क्षतिपूर्ति सम्बन्धी विशेष व्यवस्थादफा ५६२: हदम्याद
परिच्छेद - ७
दफा ५६३: जमानत सम्बन्धी करार भएको मानिनेदफा ५६४: जमानत दिने व्यक्तिको दायित्वदफा ५६५: जमानत दिने व्यक्ति दायित्वबाट मुक्त हुने अवस्थादफा ५६६: जमानत दिने व्यक्ति र ऋणीको सम्बन्धदफा ५६७: जमानत दिने व्यक्ति साहूको रूपमा प्रतिस्थापन हुनेदफा ५६८: जमानत सम्बन्धी करार बदर गराउन सक्ने अवस्थादफा ५६९: जमानत दिने व्यक्तिहरूको दायित्व बराबर हुनेदफा ५७०: निरन्तर जमानतदफा ५७१: हर्जाना (इन्डेम्निटी) सम्बन्धी करार भएको मानिनेदफा ५७२: प्रत्याशन (सब्रोगेशन) सम्बन्धी व्यवस्थादफा ५७३: प्रत्याशन गर्ने व्यक्तिको अधिकारदफा ५७४: हदम्याद
परिच्छेद - ८
दफा ५७५: नासो सम्बन्धी करार भएको मानिनेःदफा ५७६: नासो लिए दिएको मानिनेःदफा ५७७: नासो राखिएको वस्तुको जानकारी गराउनु पर्नेःदफा ५७८: नासो लिने व्यक्तिको दायित्वःदफा ५७९: नासो लिएको वस्तु फिर्ता गर्नु पर्नेःदफा ५८०: अरूको वस्तु नासो राखेकोमा नासो राख्ने व्यक्ति जिम्मेवार हुनेःदफा ५८१: मर्मत सुधार गर्न दिएको वस्तु फिर्ता गर्नु पर्नेःदफा ५८२: नासोको वस्तु हेरविचार गर्दाको खर्चःदफा ५८३: नासो सम्बन्धी करार बदर हुनेःदफा ५८४: हदम्यादः
परिच्छेद - १०
दफा ५९१: एजेन्सी सम्बन्धी करार भएको मानिनेःदफा ५९२: प्रतिनिधिबाट भए गरेको कारोबारको मान्यताःदफा ५९३: उप–प्रतिनिधि नियुक्त गर्न सक्नेःदफा ५९४: प्रतिनिधिले पालन गर्नु पर्ने कुराहरूःदफा ५९५: प्रतिनिधि उत्तरदायी हुनेःदफा ५९६: अख्तियारी दिएको विश्वास दिलाएमा मुख्य व्यक्ति जिम्मेवार हुनेःदफा ५९७: प्रतिनिधित्वको समाप्तिःदफा ५९८: प्रतिनिधिलाई हटाउन नहुनेःदफा ५९९: प्रतिनिधिले एजेन्सी छोड्न नहुनेःदफा ६००: प्रतिनिधि हटेमा उपप्रतिनिधि पनि हट्नेःदफा ६०१: हदम्यादः
परिच्छेद - ११
दफा ६०२: ढुवानी सम्बन्धी करार भएको मानिनेःदफा ६०३: ढुवानीकर्ताको दायित्वःदफा ६०४: ढुवानीकर्ता जवाफदेही हुनेःदफा ६०५: धनीको स्वीकृति बिना वस्तु बिक्री गर्न सक्नेःदफा ६०६: ढुवानीकर्ताको दायित्व सीमित हुनेःदफा ६०७: क्षतिपूर्ति व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६०८: ढुवानीकर्ताको दायित्व अन्त्य हुनेःदफा ६०९: हदम्यादः
परिच्छेद - १२
दफा ६१०: लिज करार भएको मानिनेदफा ६११: लिजमा दिएको वस्तुको स्वरूप परिवर्तन गर्न नहुनेदफा ६१२: लिजमा लिएको वस्तुको असल नियतबाट प्रयोग गर्नु पर्नेदफा ६१३: लिजमा दिएको वस्तुको मर्मत सम्भार गर्नु पर्नेदफा ६१४: वस्तु उपयोग योग्य नभएमा लिजदातालाई जानकारी गराउनु पर्नेदफा ६१५: लिज प्राप्तकर्ता जवाफदेही हुनेदफा ६१६: लिजबहाल भुक्तानी गर्नु पर्नेदफा ६१७: लिज करार बहाल रहने अवधिदफा ६१८: लिजमा लिएको वस्तु दोस्रो लिज (सब–लिज) मा दिन सक्नेदफा ६१९: लिजमा लिएको वस्तु फिर्ता गर्नु पर्नेदफा ६२०: अचल सम्पत्तिको लिज करार सम्बन्धी विशेष व्यवस्थादफा ६२१: लिज करार अन्त्य गर्न सकिनेदफा ६२२: घर बहाल सम्बन्धी व्यवस्था लागू हुनेदफा ६२३: हदम्याद
परिच्छेद - १३
दफा ६२४: हायर पर्चेज करार भएको मानिनेःदफा ६२५: हायर पर्चेज करारमा उल्लेख गर्नु पर्ने कुराहरूःदफा ६२६: एकभन्दा बढी करार भएकोमा एकल करार भएको मानिनेःदफा ६२७: हायर पर्चेज करार भएकोमा त्यसको परिणतिःदफा ६२८: वस्तुको स्वामित्व हस्तान्तरणःदफा ६२९: भाडामा लिएको वस्तुको हेरचाह र सम्भार गर्नु पर्नेःदफा ६३०: किस्ता रकम भुक्तानी गर्नु पर्नेःदफा ६३१: किस्ता रकम भुक्तानी गरी करार अन्त्य गर्न सक्नेःदफा ६३२: वस्तु फिर्ता गरी करार अन्त्य गर्न सक्नेःदफा ६३३: भाडामा लिने व्यक्तिले आफ्नो हक तथा हित हस्तान्तरण गर्न सक्नेःदफा ६३४: शर्त विपरीत वस्तुको प्रयोग भएमा जिम्मेवार रहनेःदफा ६३५: वस्तुको वास्तविक स्थितिको जानकारी दिनु पर्नेःदफा ६३६: वस्तु धनीले करार अन्त्य गर्न सक्नेःदफा ६३७: वस्तु जफत भएकोमा भाडामा लिने व्यक्तिको अधिकारःदफा ६३८: भाडामा लिने व्यक्ति दामासाहीमा परेमा भाडामा लिएको वस्तुको स्थितिःदफा ६३९: हदम्यादः
परिच्छेद - १४
दफा ६४०: काममा लगाउन सकिनेःदफा ६४१: ज्याला मजुरी दिनु पर्नेःदफा ६४२: काममा लगाउँदा सुरक्षाको व्यवस्था गर्नु पर्नेःदफा ६४३: आठ घण्टाभन्दा बढी काममा लगाउन नहुनेःदफा ६४४: घरेलु सहायक सम्बन्धी विशेष व्यवस्थाःदफा ६४५: आफूले लिएको काम बीचैमा छोडन् नहुनेःदफा ६४६: काम गर्नेलाई ज्याला मजुरी दिनु पर्नेःदफा ६४७: हदम्यादः
परिच्छेद - १५
दफा ६४८: अप्रत्यक्ष वा अर्ध करार भएको मानिनेःदफा ६४९: स्वेच्छाले अरूको सम्पत्तिको व्यवस्थापन गरेकोमा बीचैमा छोड्न (निगोशिओरम जेष्टिओ)दफा ६५०: सम्पत्ति जिम्मा लिनेले हेरविचार वा व्यवस्थापन गर्नुपर्नेःदफा ६५१: अधिकार प्रत्यायोजन गर्नेले दायित्वबाट फुर्सद नपाउनेःदफा ६५२: विपद्को अवस्थामा सम्पत्ति बचाएकोमा मनासिब खर्च दिनु पर्नेःदफा ६५३: शोधभर्ना दाबी गर्न सक्नेःदफा ६५४: पालनपोषण गरेकोमा दाबी गर्न सक्नेःदफा ६५५: मृतकको सद्गत गर्दाको खर्च हकदारले शोधभर्ना गर्नु पर्नेःदफा ६५६: अशक्त व्यक्तिलाई पालनपोषण गरेको खर्च आफन्तले व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६५७: उपचारको खर्च सोधभर्ना गर्नुपर्नेःदफा ६५८: सार्वजनिक निकायले गरेको खर्च व्यर्होनु पर्नेःदफा ६५९: सरोकारवालाले भुक्तान गरेको रकम शोधभर्ना गर्नु पर्नेःदफा ६६०: मूल्य वा पारिश्रमिक दिनु पर्नेःदफा ६६१: वस्तु वा सेवाको मूल्य भराउन सक्नेःदफा ६६२: कब्जामा रहेको सम्पत्ति नासो सरह राख्नु पर्नेःदफा ६६३: हदम्यादः
परिच्छेद - १६
दफा ६६४: अनुचित सम्वृद्धि (अनजष्ट इन्रिचमेन्ट) भएको मानिनेःदफा ६६५: लिन नहुने वस्तु लिएमा फिर्ता गर्नु पर्ने (सोलुशिओ इन्डेविटी)दफा ६६६: भूलवश तिरेको ऋण फिर्ता गर्नु पर्नेःदफा ६६७: बदनियतले लिएको वस्तु वा रकम र त्यसको लाभ फिर्ता गर्नु पर्नेःदफा ६६८: तेस्रो व्यक्तिले भुक्तान गरेको ऋण चुक्ता गर्नु पर्नेःदफा ६६९: भुक्तान गर्नु पर्ने कर अर्कोले भुक्तान गरेमा शोधभर्ना दाबी गर्न सक्नेःदफा ६७०: भेट्टाएको वस्तु प्रहरीलाई सूचना दिई राख्न सक्नेःदफा ६७१: हदम्यादः
परिच्छेद - १७
दफा ६७२: दुष्कृति गरेको मानिनेःदफा ६७३: आमा, बाबुले दायित्व व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६७४: संरक्षक वा माथवरले दायित्व व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६७५: काम लगाउने व्यक्तिले दायित्व व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६७६: पशुले गरेको हानि, नोक्सानी वापत पशु धनीले दायित्व व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६७७: घर भत्किई हानि, नोक्सानी भएकोमा घर धनीले दायित्व व्यर्होनु पर्नेःदफा ६७८: सम्पत्ति धनीले दायित्व व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६७९: घरको मुलीले दायित्व व्यहोर्नेःदफा ६८०: अनधिकृत प्रवेशको दायित्व व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६८१: संयुक्त रूपमा दायित्व व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६८२: दायित्व वापत क्षतिपूर्ति व्यहोर्नु पर्नेःदफा ६८३: छुट्टै व्यवस्था भएकोमा दायित्व व्यहोर्नु नपर्नेःदफा ६८४: हदम्यादः
निजी अन्तर्राष्ट्रिय कानुन सम्बन्धी व्यवस्था
भाग - ६
दफा ६९२: यस परिच्छेदको भागको व्यवस्था लागू हुनेःदफा ६९३: विदेशीको कानूनी सक्षमताको निर्धारण गरिनेःदफा ६९४: विदेशी व्यक्ति वेपत्ता भएको वा निजको मृत्यु भएको अनुमानःदफा ६९५: हकवालाको निर्धारण विदेशी कानून बमोजिम गरिनेःदफा ६९६: मृतकको अपुताली निर्धारणःदफा ६९७: सङ्गठित संस्थाको प्रकृति निर्धारणःदफा ६९८: सम्पत्तिको नियमनःदफा ६९९: नेपाली नागरिकले विदेशमा विवाह गर्दा नेपाल कानून पालना गर्नु पर्नेःदफा ७००: विदेशीले नेपालमा विवाह गर्दा निजको मुलुकको कानून पालना गर्नु पर्नेःदफा ७०१: विवाहको परिणाम आफ्नो मुलुकको कानून बमोजिम हुनेःदफा ७०२: मातृक तथा पैत्रिक अख्तियारी नागरिकता रहेको मुलुकको कानून बमोजिम हुनेःदफा ७०३: धर्मपुत्र वा धर्मपुत्री राख्ने व्यक्तिको नागरिकता रहेको मुलुकको कानून बमोजिम हुनेःदफा ७०४: संरक्षक वा माथवरको निर्धारणःदफा ७०५: बसोबास रहेको मुलुकको कानून बमोजिम निर्धारण हुनेःदफा ७०६: विदेशमा भएको सम्बन्ध विच्छेदले मान्यता पाउनेःदफा ७०७: स्वामित्वको अन्तरवस्तु सम्पत्ति रहेको मुलुकको कानून बमोजिम हुनेःदफा ७०८: गन्तव्यस्थलको कानून बमोजिम वस्तुको नियमन हुनेःदफा ७०९: करार कानून पक्षहरूले निर्धारण गरे बमोजिम हुनेःदफा ७१०: विदेशमा भएको लिखतले मान्यता पाउनेःदफा ७११: दान बकस दाताको नागरिकताको कानूनबाट नियमन हुनेःदफा ७१२: दृष्कृति वापतको दायित्व निर्धारणःदफा ७१३: अर्ध करार वा अनुचित सम्वृद्धि वापतको दायित्वःदफा ७१४: अन्य विषय निजी अन्तरराष्ट्रिय कानूनका मान्य सिद्धान्त बमोजिम हुनेःदफा ७१५: दोहोरो नागरिकता रहेकोमा सामान्य बसोबास रहेको मुलुकको कानून बमोजिम हुनेःदफा ७१६: विदेशी अदालतबाट मुद्दा कारबाही गर्न स्वीकृति दिन सक्नेःदफा ७१७: नेपालको अदालतमा विचाराधीन मुद्दा मुलतबी राख्न सक्नेःदफा ७१८: नेपालको अदालतलाई क्षेत्राधिकार हुनेःदफा ७१९: मुद्दासँग सम्बन्धित अन्य विषय पनि नेपालको अदालतबाट समाधान हुन सक्नेःदफा ७२०: सन्धि भएकोमा सोही बमोजिम हुनेःदफा ७२१: यस परिच्छेदको भागको व्यवस्था लागूनहुनेः